Obrąbek stawowy odgrywa ważną rolę w stawie ramiennym z uwagi na to, że tworzy ochronny „kołnierz”, zwiększający powierzchnię kontaktu panewki z głową kości ramiennej, a tym samym pogłębia panewkę kostną, poprawiając w ten sposób stabilność całego stawu. Z histologicznego punktu widzenia, obrąbek stawowy jest strukturą włóknisto-chrzęstną zbudowaną, podobnie jak np. łąkotki w stawie kolanowym, z kolagenu. Na przekroju poprzecznym obrąbek ma kształt przypominający łąkotkę stawu kolanowego i podobnie jak ona posiada strefy nieunaczynioną i ukrwioną, która zmniejsza się wraz z wiekiem, stąd obrąbek staje się z czasem bardziej echogeniczny [8, 14-17]. Z obrąbkiem w części górnej łączy się ściśle ścięgno głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia (przyczepiające się także do guzka nadpanewkowego łopatki), tworząc wspólny kompleks obrąbkowo-ścięgnisty [14].
Istotny problem w diagnostyce stawu ramiennego stanowi uwidocznienie górnej części obrąbka stawowego [3, 8, 10]. Uszkodzenia obrąbka stawowego w stawie ramiennym – superior labral anterior to posterior SLAP tear – są częstym problemem klinicznym i zostały po raz pierwszy opisane przez Andrewsa i wsp. w 1985 roku [6, 18], a występujące i zlokalizowane w tej okolicy dolegliwości stawu ramiennego zostały sklasyfikowane przez Snydera i wsp. w 1990 roku [5-6, 19].
Dotychczasowe podejście, przy zastosowaniu diagnostyki ultrasonograficznej, sprowadzało się do stwierdzania, że obrąbek, bądź cały kompleks obrąbkowo-ścięgnisty w części górnej jest niestabilny.
Standardowym badaniem diagnostycznym, które jest wykorzystywane przy podejrzeniach uszkodzenia obrąbka stawu ramiennego, jest badanie artrograficzne MRI [8-9]. Jednak artrografia jest badaniem trudnym technicznie, a poza tym czaso- i kosztochłonnym, w dodatku trudno też nazwać je badaniem nieinwazyjnym [9, 20]. Z powyższych względów słuszne wydaje się poszukiwanie innych możliwości bezpośredniej oceny górnej części obrąbka stawowego.
Dane z piśmiennictwa oraz kilkunastoletnie osobiste doświadczenie autora wskazują, że badanie ultrasonograficzne jest przydatne do oceny obrąbka stawu ramiennego oraz innych struktur w pozostałych stawach [2, 7, 10, 21-25]. Ocena taka, w oparciu o badanie USG, przy użyciu standardowych głowic liniowych rzadko jest możliwa ze względu na fakt, że u większości pacjentów znaczna część górnego obrąbka znajduje się w cieniu akustycznym wyrostka barkowego łopatki. Z tego powodu próbowano oceniać obrąbek przy użyciu sond konweksowych lub wektorowych [26]. Jednak nie zawsze przy użyciu tego rodzaju sond udaje się osiągnąć obraz diagnostyczny, bo jeżeli nawet uzyskuje się widok obrąbka, to niska częstotliwość głowic konweksowych nie pozwala na ocenę szczegółów obrazu. Połączenie właściwości głowic liniowch – wysoka jakość, a w szczególności rozdzielczość obrazu o częstotliwości 6-12 MHz, z właściwościami głowic konweksowych – rozbieżność wiązki – stwarza możliwości uzyskania wysokiej jakości obrazu tkanek, dotychczas niemal całkiem niedostępnych dla głowic liniowych [25]. Szerokość pola widzenia w badaniu USG zależy w dużym stopniu od konstrukcji sondy, która jest użyta do badania.
Wraz z pojawieniem się w latach 80-tych XX wieku obrazowania o wysokiej rozdzielczości, w czasie rzeczywistym, zniknęła możliwość tworzenia rozszerzonego pola widzenia w USG, a wraz z nią na pewien czas utracono ważny element diagnostyczny. Dzięki późniejszemu rozwojowi technologii komputerowej, rozszerzone pole widzenia w obrazowaniu USG pojawiło się z powrotem. Szerokie pole widzenia obrazów można obecnie tworzyć bardzo łatwo i wygodnie, na dodatek w czasie rzeczywistym [27-28].
Komentowane